Wie of wat is een Executeur Testamentair?

Een executeur testamentair is degene die na je overlijden jouw nalatenschap afwikkelt. Dit kan een goede vriend zijn, een familielid of zelfs een professional, zolang het maar iemand is die je volledig vertrouwt. De executeur zorgt ervoor dat je wensen uit je testament worden uitgevoerd, rekeningen worden betaald en bezittingen netjes verdeeld. Kortom, iemand die de zaken regelt terwijl de nabestaanden zich bezighouden met rouwen en herinneringen ophalen. Een verantwoordelijke taak, dus kies met zorg!

Bij het schenken via legaten en het aanwijzen van een executeur testamentair spelen specifieke regels een rol, vooral als het gaat om belasting en praktische afwikkeling na overlijden. Hier zijn de belangrijkste aspecten van beide:

Legaten
Een legaat is een specifieke schenking die je in je testament vastlegt. Het kan gaan om een bedrag, een bepaald voorwerp, of een eigendom dat je aan een bepaalde persoon of organisatie nalaat. Zo kun je een legaat bestemmen voor een familielid, vriend, of goed doel. Bij legaten geldt het volgende:

1. Belastingvrijstelling voor ANBI’s: Als het legaat naar een ANBI gaat, hoeft de ontvanger (het goede doel) geen erfbelasting te betalen.
2. Erfbelasting voor particulieren: Voor personen zoals familieleden, vrienden, of andere particulieren, wordt erfbelasting berekend over de waarde van het legaat. Het percentage en de vrijstellingen verschillen per relatie tot de overledene.
3. Controle: Door een legaat in je testament vast te leggen, geef je aan wie wat ontvangt. Zo voorkom je misverstanden en waarborg je dat jouw wensen na overlijden worden uitgevoerd.

Taken executeur testamentair
Een executeur testamentair (of simpelweg executeur of uitvoerder) is iemand die je in je testament benoemt om jouw nalatenschap af te wikkelen. Een executeur heeft de verantwoordelijkheid om de erfenis af te handelen en de wensen uit je testament uit te voeren. De taken en bevoegdheden van een executeur kunnen variëren:

1. Taken van een executeur:

• Het regelen van administratieve zaken en het betalen van schulden.
• Het inventariseren en verdelen van de bezittingen, zoals vastgelegd in het testament.
• Soms, het verkopen van goederen om eventuele erfbelasting of schulden te kunnen betalen.

2. Soorten executeurs:

• Beheerexecuteur:
  Beperkt zich meestal tot de administratieve afhandeling en schuldenbetaling.
• Afwikkelingsbewindvoerder:
  Heeft ruimere bevoegdheden en kan ook bezittingen verkopen. Dit type executeur wordt vaker benoemd als de nalatenschap complex is.

3. Voordelen van een executeur:

• De executeur kan familieruzies voorkomen en zorgt voor een professionele afwikkeling.
• Het kan een geruststelling zijn dat iemand met kennis van zaken jouw testament uitvoert.

Samengevat
Legaten zijn specifieke schenkingen in je testament, met belastingregels afhankelijk van de ontvanger. Een executeur testamentair zorgt ervoor dat je nalatenschap volgens jouw wensen wordt afgehandeld. Het is slim om met een notaris te bespreken wat de beste aanpak is om jouw wensen én belastingtechnische voordelen goed in je testament vast te leggen.

Wie is het Goede doel?
Sommige Goede doelen organisaties bieden ook aan om als executeur testamentair op te treden voor mensen die hen een erfenis of legaat willen nalaten. Dit kan een geruststellende optie zijn, zeker als je geen familie of vrienden hebt die die rol op zich kunnen of willen nemen, of als je gewoon zeker wilt weten dat jouw nalatenschap professioneel en met oog voor jouw wensen wordt afgehandeld. Maar er zijn enkele belangrijke punten om te overwegen.

Waarom een Goede doelen organisatie executeur willen zijn

1. Eenvoudige afwikkeling voor donateurs:
   Als je een deel van je nalatenschap aan een goed doel nalaat en het goede doel zelf als executeur aanwijst, zorgt het doel er direct voor dat jouw wensen worden uitgevoerd. Dit voorkomt ook dat er extra kosten en complicaties ontstaan door andere executeurs.
2. Directe belangenbehartiging:
   Het goede doel heeft een direct belang bij het zorgvuldig afhandelen van de nalatenschap, omdat een deel of het geheel daarvan aan hen is toebedeeld. Ze zullen dus alles in het werk stellen om de nalatenschap snel en efficiënt af te handelen.

Voordelen van een goed doel als executeur

1. Professionele afwikkeling:
   Veel goede doelen hebben speciale teams of werken samen met gespecialiseerde organisaties en notarissen om nalatenschappen af te handelen. Ze hebben vaak kennis van de complexe regels en kunnen alles volgens de regels afhandelen.
2. Besparing van tijd en moeite voor erfgenamen:
   Familieleden of erfgenamen hoeven zich niet bezig te houden met de praktische en administratieve taken rondom de nalatenschap. Vooral voor mensen zonder nabije familie kan dit een lastige taak zijn die dan door het goede doel wordt overgenomen.

Mogelijke nadelen

1. Beperkte persoonlijke aandacht:
   Een goed doel als executeur handelt strikt naar de inhoud van het testament en heeft minder oog voor individuele wensen of emoties van overige erfgenamen, omdat hun prioriteit ligt bij een professionele en efficiënte afhandeling.
2. Belangenverstrengeling:
   Omdat het goede doel zelf ontvanger is van (een deel van) de nalatenschap, kan er een risico op belangenverstrengeling zijn. Het is daarom verstandig om vooraf te controleren hoe transparant en ethisch het goede doel met nalatenschappen omgaat.

Praktische tips als je een goed doel als executeur wilt aanwijzen

• Kies een gerenommeerd goed doel:
  Ga na of het goede doel een ANBI-status heeft en bekendstaat om zijn integriteit.
• Leg duidelijke wensen vast in je testament:
  Zorg dat het testament precies omschrijft wat er moet gebeuren met jouw nalatenschap, zodat de uitvoering door het goede doel geheel in lijn is met jouw intenties.
• Overleg met een notaris:
  Een notaris kan je helpen met de formalisering en je adviseren over de juiste stappen om ervoor te zorgen dat alles volgens jouw wensen verloopt.